Widmann en de laatromantiek

Trauermarsch – alleen al Jörg Widmanns titel herinnert aan Gustav Mahler. Maar bij hem is het niet altijd wat het lijkt.

Hannes Minnaar speelt Widmanns ontroerende treurmars
In 2014 schreef Jörg Widmann Trauermarsch voor piano en orkest. Het ontstond als bedrijfsongeval. Wat een vierdelig pianoconcert voor Yefim Bronfman en de Berliner Philharmoniker had moeten worden, werd een eendelig stuk op basis van de inleiding, die ook voor Widmann onverwacht uitgroeide tot een kolossale treurmars op basis van de dalende secunde die als treurmotief soms expliciet en soms verborgen het complete stuk beheerst. Bij een treurmars denk je aan Beethoven en Mahler – maar misschien niet aan de bijna weerloze intimiteit en soms ontroerende tederheid van de solopartij in dit stuk.

Dubbelzinnigheid bij Widmann en Mahler
Ook hier blijkt weer dat je titels bij Widmann nooit op hun woord moet geloven. Boven de pianopartij staat al in maat één, enkele maten voor het orkest 'plechtig en streng' van wal steekt: 'Laconiek, ietwat aarzelend.' Zo creëert Widmann direct de dubbelzinnigheid die Trauermarsch karakteriseert; een dialectisch spel van licht en donker, vitaal en gebroken. Net zo ironisch als de treurmars in Mahlers Eerste symfonie, die met zijn Vader-Jacobcanon en zijn intieme, lyrisch-melancholieke sfeer perfect op Widmanns meesterwerk aansluit.