Nicola Benedetti is terug in het AVROTROS Vrijdagconcert!
Op 1 oktober gaat Nicola Benedetti laten horen hoe het soms mysterieus-lieflijke, soms razend moeilijke Tweede vioolconcert van Karol Szymanowski kan klinken als kinderspel. Je zit geheid twintig minuten op het puntje van je TivoliVredenburg-stoel.
Als je op je veertiende al het Eerste vioolconcert van Karol Szymanowski speelt, en met dat werk twee jaar later het BBC Young Musician of the Year-concours wint – dan ben je geen gewone violist. Een ander zou bijvoorbeeld Mendelssohn, Paganini of Sibelius kiezen om een wedstrijd te winnen.
Nicola komt uit een Schots-Italiaans gezin. Haar zus Stephanie en zij zijn de enige musici in de familie. Zij studeerde vanaf haar tiende aan de Yehudi Menuhin School in Surrey, bij onder anderen Menuhin zelf. Natuurlijk speelt zij de beroemde concerten voor haar instrument óók. Maar naast Tsjaikovski staat John Tavener, naast Mozart brengt zij James MacMillan, en Wynton Marsalis componeerde het zijne speciaal voor haar. En het wérkt. Miljoenen cd’s verlieten de winkel, de Marsalis-cd uit 2019 kreeg een Grammy, en in 2012 haalde Benedetti zelfs de populaire hitlijsten in de UK met haar album ‘The Silver Violin’ (met daarop onder andere het vioolconcert van Korngold).
Szymanowski’s Tweede vioolconcert
Benedetti heeft ook het Tweede vioolconcert van Karol Szymanowski op het repertoire. Dit concert is helaas nog iets minder bekend dan het Eerste. Het lijkt – ten onrechte – minder complex, heeft soms speelse, volksliedachtige melodieën, dan weer magnifieke orkestkleuren. De Pool Szymanowski schreef het in 1932-1933 voor zijn befaamde landgenoot Paweł Kochański (die een duo vormde met de pianist Artur Rubinstein). Zeker is, dat de toon en natuurlijkheid van Nicola Benedetti’s spel je twintig minuten ademloos zullen meevoeren (Joy is letterlijk haar tweede naam). Dat is wat zij ook jonge mensen voorhoudt, als zij lesgeeft op scholen: “er zijn weinig plaatsen in je leven waar zo veel focus mogelijk is – dat is niet om verveeld bij te raken, maar iets om je over te verwonderen. Als je jong bent, heb je tijd zat om te feesten en rond te rennen, maar dit [muziekluisteren] kan iets van een rituele belevenis hebben.”
Muziek zou gewoon een vaste plaats moeten hebben in het schoolcurriculum, meent Nicola Benedetti. Om iedereen in te peperen met het belang van muziekmaken en muziek beluisteren, werkte zij in 2019 met ruim 2000 jongeren en 500 docenten. Zij ondersteunt de Schotse versie van El Sistema en richtte The Benedetti Foudation op. Daarmee organiseert zij sinds begin 2020 onder andere workshops in een strijkorkestsetting. In coronatijd ging veel online – maar nood maakt deugd: nooit kon je zo goed in detail werken aan houding, speeltechniek en interpretatie! Ook onze chef-dirigent (en violist) Karina Canellakis werkte afgelopen jaar mee aan deze digitale sessies.
AVROTROS Vrijdagconcert 1 oktober 2021, 20.15 uur
TivoliVredenburg, Utrecht
live op NPO Radio 4
Radio Filharmonisch Orkest
Karina Canellakis dirigent
Nicola Benedetti viool
Keuris Arcade
Szymanowski Tweede vioolconcert
Schumann Derde symfonie ‘Rheinische’
Bestel hier kaarten voor dit concert.
Nicola Benedetti speelde tweemaal eerder in het AVROTROS Vrijdagconcert / De Vrijdag van Vredenburg: Szymanowski’s Eerste vioolconcert (2011) en Korngolds Vioolconcert (2012).
Bekijk hier een online gesprek tussen Nicola Benedetti en Karina Kanellakis