De 36-jarige Amerikaanse dirigent Karina Canellakis is de nieuwe chef-dirigent van het Radio Filharmonisch Orkest. Zij is per 1 september 2019 voor tenminste vier jaar aan het orkest verbonden en volgt in deze rol Markus Stenz op. 

Karina Canellakis maakte in maart jl. een uitzonderlijk debuut met het Radio Filharmonisch Orkest in Utrecht en Amsterdam, met werken van Britten, Sjostakovitsj en Beethoven. Haar concerten blonken uit in spontaniteit én verdieping, gekoppeld aan orkestrale schoonheid en perfectie. Na afloop van deze concerten klonk bij veel musici de roep om haar als chef-dirigent uit te nodigen.

Karina Canellakis is geboren en getogen in New York, waar zij opgroeide in een muzikale familie – haar moeder is pianiste, haar vader dirigent en haar broer cellist. Zij studeerde viool aan het Curtis Institute in Philadelphia. Na haar afstuderen was zij enkele jaren freelancer, speelde veel recitals en concerten, kamermuziek, en deed orkestervaring op als remplaçant in o.a. het Chicago Symphony Orchestra en de Berliner Philharmoniker. Als lid van de Karajan Akademie van de Berliner Philharmoniker werd zij opgemerkt door Sir Simon Rattle, haar eerste mentor, die haar aanmoedigde te gaan dirigeren. Vervolgens studeerde zij directie aan de Juilliard School of Music in New York bij Alan Gilbert en was ook Fabio Luisi haar mentor. Na haar studie was Canellakis bij het Dallas Symphony twee jaar assistent van Jaap van Zweden, die van 2006 tot 2012 zelf chef-dirigent was van het Radio Filharmonisch Orkest.

Karina Canellakis’ doorbraak vond dan ook plaats bij het Dallas Symphony Orchestra toen ze op zeer korte termijn inviel voor Jaap van Zweden voor een uitvoering van Sjostakovitsj’ Achtste symfonie. Nauwelijks een half jaar later viel zij opnieuw op korte termijn in, ditmaal voor Nikolaus Harnoncourt bij het Chamber Orchestra of Europe op het Styriarte Festival in 2015. De toekenning in 2016 van de Sir Georg Solti Conducting Award van de Solti Foundation in Chicago betekende voor Karina Canellakis haar internationale doorbraak. In de afgelopen twee seizoenen stond zij voor meer dan 25 gerenommeerde orkesten en bouwde inmiddels een relatie op met een aantal daarvan, waaronder het BBC Symphony Orchestra (waarmee zij in 2017 debuteerde in de London Proms), het Los Angeles Philharmonic, het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Stockholm en het Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin. In juni 2018 maakt zij haar debuut bij het Orchestre de Paris en deze zomer keert zij terug bij de Proms met het BBC Symphony en dirigeert zij de Wiener Symphoniker tijdens de Bregenzer Festspiele. Volgend seizoen zal zij het prestigieuze Nobelprijsconcert dirigeren met het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Stockholm en haar debuut maken bij o.a. het London Philharmonic, het Filharmonisch Orkest van Oslo en het Deutsches Symphonie-Orchester Berlin. In Noord-Amerika staat zij voor het Orchestre Symphonique de Montréal en de symfonieorkesten van Dallas, Detroit, Cincinnati, Milwaukee en St. Louis.

De dirigeercarrière van Karina Canellakis startte in New York bij het International Comtemporary Ensemble, waar zij vele wereldpremières van generatiegenoten dirigeerde. Sindsdien vormt nieuw gecomponeerde muziek een substantieel deel van haar concerten.

In de afgelopen jaren groeide Canellakis’ belangstelling voor opera. Zij dirigeerde in 2016 een productie van Le nozze di Figaro bij het Curtis Opera Theatre in het Kimmel Center in Philadelphia en zal daar voor Don Giovanni volgend seizoen terugkeren. Ze heeft een nauwe band ontwikkeld met het Opernhaus Zürich, waar ze Die Zauberflöte dirigeerde, een scenische productie van Verdi’s Requiem, en in 2017 Peter Maxwell Davies’ nieuwe opera The Hogboon met het Orchestre Philharmonique du Luxembourg.

De benoeming van Karina Canellakis is de eerste benoeming van een vrouwelijke chef-dirigent bij een Nederlands symfonieorkest.

 

Roland Kieft, algemeen directeur van de Stichting Omroep Muziek:

‘Ik ben bijzonder blij met de benoeming van Karina Canellakis tot chef-dirigent van het Radio Filharmonisch Orkest. Musici, staf en publiek waren onder de indruk van haar verdiepte muzikale overtuiging, professionaliteit, en haar menselijke, respectvolle houding. De concerten in maart jl. behoren tot de beste die ik in de afgelopen jaren gehoord heb. Haar brede oriëntatie: symfonisch, vocaal, opera én nieuw-gecomponeerde muziek, past volmaakt bij het Radio Filharmonisch Orkest. Hiermee sluiten we een zoektocht van twee jaar succesvol af. Met haar komst openen we een nieuw hoofdstuk en gloort er een toekomst waarin topkwaliteit en vernieuwing hand in hand gaan’. 

Karina Canellakis:

‘Het is liefde op het eerste gezicht, meteen vanaf de eerste repetitie. Ik was zeer onder de indruk van het commitment van het orkest aan schoonheid en finesse, van hun nieuwsgierigheid, aandacht voor detail, virtuositeit, intense concentratie, welwillendheid en de wens om dieper in ongebruikelijk repertoire te duiken, terwijl het toch een gevoel voor humor, openheid en warmte bleef uitstralen. Er was een natuurlijke manier van communiceren, een vrijheid van denken, en dat kwam nog duidelijker naar voren in de prachtige gesprekken die ik met vele musici afzonderlijk had, tussen de repetities en concerten door. Dat alles maakt dat ik meer dan blij ben en het een eer vind dat men mij heeft gevraagd als chef-dirigent van dit geweldige orkest. Ik ben ervan overtuigd dat wij in onze gezamenlijke toekomst vele grenzen zullen overschrijden.’

 

Canellakis zal in seizoen 2019-2020 vijf producties voor haar rekening nemen. In de volgende drie seizoenen zal zij tien producties per jaar gaan leiden. Zij zal haar werkzaamheden verrichten naast vaste gastdirigent James Gaffigan, die in ieder geval tot seizoen 2022-2023 aan het orkest verbonden zal zijn. Markus Stenz zal met regelmaat blijven terugkeren bij het Radio Filharmonisch Orkest, met name waar het om grootschalige, nieuw-gecomponeerde muziek gaat, zoals ook de voormalige chef-dirigenten Bernard Haitink, Edo de Waart en Jaap van Zweden zullen blijven terugkeren bij het orkest.