De lyrische talenten van Rameau: Les fêtes d’Hébé

Na Vivaldi en Conti in het vorige seizoen zijn György Vashegyi en zijn Hongaarse koor en orkest terug in de Matinee met Rameaus kleurrijke opéra-ballet Les fêtes d’Hébé.

Rameau bepaalde de Franse barok-opera
Les fêtes d’Hébé, ou Les talens lyriques, dat is de volledige titel van Rameaus opéra-ballet uit 1739. Letterlijk vertaald: de feesten van Hebe oftewel de lyrische talenten. Rameau was vooral bekend als organist en als schrijver van klavecimbelmuziek en musicologische traktaten. Hij wijdde zich vrij laat in zijn carrière – na zijn vijftigste – aan opera’s en balletten, maar bepaalde met zijn muziekdramatische werken de koers van de Franse opera in de achttiende eeuw.

Dansmuziek en de ‘ideale’ opera
Dat balletten en dansmuziek een wezenlijk deel van die muziekdrama’s uitmaakten, was een Franse vereiste, wortelend in de voorliefde van Lodewijk XIV voor ballet. De muziek van Hébé bestaat dan ook voor een groot deel uit dans­muziek. Tekst en drama zijn secundair. Ze zijn hier in drie losjes samengestelde ‘entrées’ gecentreerd rond de bepalende bestanddelen van een ideale opera: achtereenvolgens poëzie, muziek en dans. Alle Franse dansvormen komen voorbij: menuet, loure, gavotte, rigaudon enzovoorts, in de meest verrukkelijke instrumentaties, harmonische variaties en pastorale sfeertekeningen, afgewisseld met eenvoudige Franse aria’s, recitatieven en dansante koordelen. Vandaag klinkt Rameaus laatste versie, uit 1764.